Από Θρησκευτική Εορτή σε Εθνικό Πανηγύρι της Ουγγαρίας
Γλυπτό της Στέψης του Βασιλιά Στέφανου Α΄
Καθώς τελειώνει ο Αύγουστος και πλησιάζει το σχολικό έτος, για πολλές οικογένειες στην Ουγγαρία, η 20η Αυγούστου αντιπροσωπεύει την τελευταία αληθινή καλοκαιρινή αργία.
Όπως γράφει το ιστορικό περιοδικό Rubicon, από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος το 1989, αυτή η μέρα έγινε η πλέον σημαντική κρατική εορτή της Ουγγαρίας, γνωστή ως Ημέρα του Αγίου Στέφανου. Ωστόσο, η σημασία και η σημαντικότητά της έχουν εξελιχθεί μέσα στους αιώνες, αντανακλώντας την πλούσια και πολύπλοκη ιστορία της Ουγγαρίας.
Οι ρίζες της Ημέρας του Αγίου Στέφανου είναι βαθιά συγκεκριμένες με τη ζωή και το θάνατο του Βασιλιά Στέφανου Α΄, του πρώτου χριστιανικού βασιλιά της Ουγγαρίας. Σύμφωνα με την παράδοση, οι εορτές των λαϊκών αγίων συνδέονται με την ημέρα του θανάτου τους και, για τον Άγιο Στέφανο, αυτό συνέβη στις 15 Αυγούστου 1038, συμπίπτοντας με τη γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου. Η στενή σχέση του Αγίου Στέφανου με την Αγία Μήτηρ, στην οποία αφιέρωσε την Ουγγαρία στο κρεβάτι του θανόντος του, έθεσε τις βάσεις για την αγιοποίησή του και την αργότερη γιορτή της ζωής του.
Η επίσημη γιορτή της Ημέρας του Αγίου Στέφανου άρχισε με την κανονιστική αγιοποίηση του πρώτου χριστιανικού βασιλιά το 1083 από τον βασιλιά Αγίο Λάδισλαο Α΄ (Λάζλο), ο οποίος επιδίωξε να ενισχύσει τη χριστιανική ταυτότητα της Ουγγαρίας.
Η αγιοποίηση, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Αυγούστου στη Βασιλική της Παναγίας της Σεγέσφεχέρβάρ (η πόλη των στεφανώσεων στην Κεντρική Ουγγαρία), εδραίωσε αυτή την ημερομηνία ως την επίσημη εορτή. Το “Άγιο Δεξί”, μία αγιότητα του δεξιού χεριού του Αγίου Στέφανου, έγινε ένα σημαντικό σύμβολο και ευλαβήθηκε σε ολόκληρη την Ουγγαρία, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την ημέρα στη θρησκευτική και πολιτιστική συνείδηση του έθνους.
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, η Ημέρα του Αγίου Στέφανου προσαρμόστηκε στον αλλαγάς πολιτικό και κοινωνικό χώρο της Ουγγαρίας. Το 1891, κηρύχτηκε αργία, αντιμετωπίζοντας όμως αντίδραση από προτεσταντικές θρησκευτικές ομάδες λόγω των καθολικών ριζών της. Κατά την εποχή του Χόρθυ (από τη δεκαετία του ’20 έως το 1945, κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Κυβερνήτη Αρμαδιλού Μικλός Χόρθυ), η εορτή απέκτησε αναθετικό χαρακτήρα, συμβολίζοντας τα χαμένα έδαφη της Ουγγαρίας.
Η ημέρα σημαδεύτηκε από μεγαλειώδεις γιορτές, συμπεριλαμβανομένων πυροτεχνημάτων, και έφτασε στην απόγειό της το 1938, κατά την 900η επέτειο του θανάτου του Στέφανου.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κομμουνιστικό καθεστώς αναδιέρθωσε την 20η Αυγούστου, αποστερώντάς την από τη θρησκευτική της σημασία και μετονομάζοντάς την σε “Ημέρα του Συντάγματος” για να γιορτάσει το σταλινικό σύνταγμα. Τα θρησκευτικά στοιχεία της εορτής, συμπεριλαμβανομένης της πομπής του “Αγίου Δεξιού”, καταπνίγηκαν μέχρι την πτώση του κομμουνισμού το 1989, όταν αποκαταστάθηκε η αρχική σημασία της ημέρας.
Σήμερα, η Ημέρα του Αγίου Στέφανου εορτάζει την ίδρυση του Ουγγρικού κράτους και τη χριστιανική κληρονομιά του έθνους.
Η ημέρα σημαδεύεται από διάφορες εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένης της πομπής του “Αγίου Δεξιού”, πυροτεχνημάτων και την απονομή του Τάγματος του Αγίου Στέφανου, επαναφερθέντος το 2013. Η γιορτή γιορτάζει επίσης τις γεωργικές παραδόσεις της Ουγγαρίας, συμβολιζόμενες από το “ψωμί της χώρας” και το “Κέικ της Ουγγαρίας”.
Η Ημέρα του Αγίου Στέφανου έχει εξελιχθεί από μια θρησκευτική γιορτή σε μια εθνική γιορτή που τιμά τις ιστορικές ρίζες και το κράτος της Ουγγαρίας. Συνεχίζει να είναι μια ημέρα ενότητας και υπερηφάνειας, αντανακλώντας την ανθεκτικότητα και τον αντοχή πνεύμα του Ούγγρου λαού.
Μέσω Rubicon; Εικόνα: Pixabay
