Οι Μογγόλοι είναι αστέρια του τσίρκου σε όλο τον κόσμο, εκτός από την πατρίδα τους
Κρύο σαν ψύγειο στο Σχολείο Κυκλικής Κίρκου της Μογγολίας, που στεγάζεται σε ένα κάποτε περήφανο κτήριο που τώρα βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης με σπασμένους τοίχους, μουχλιασμένους ταβάνια και τη σταλιά μυρωδιά από δεκαετίες καπνού τσιγάρου που ενεργοποιείται στο ξυλόστελο του χώρου.Μια ομάδα έφηβων ακροβατών αγνοεί το κρύο, τις φθαρμένες συνθήκες για να προπονηθεί στο άλμα και στον κωπηλατισμό, αναφέροντας σκόνη καθώς προσγειώνονται και διαμαρτυρόμενοι της δυνατή φωνή ενός σκληρού εκπαιδευτή που τους ακινδυνεύει μετά από κάθε ατέλεια.
Έξω, σε ένα άσφαλτος δρόμος, μια ομάδα κοριτσιών με ελαστικά, 11 ετών η μια και 13 η άλλη, γύρναν γύρω από λακκουβάρες λασπώδους νερού για να προπονηθούν σε μία από τις δυσκολότερες και επικίνδυνες πόζες της στρετσοριζμος, τη Marinelli bend. Αρπάζει ένα μαξιλάρι δερμάτινο που είναι συνδεδεμένο στο τέλος ενός μεταλλικού σταντ και χρησιμοποιούν τα σαγόνια τους για να επιταχύνουν το σώμα τους. Μαζεύουν αρκετή δύναμη για να στρίψουν προς τα πίσω μέχρι να αναπαυθούν τα οπίσθια τους στο πίσω μέρος των κεφαλών τους και τα πόδια τους να τεντώνονται μπροστά από τα πρόσωπά τους σαν την ουρά ενός σκορπιού.
Η επιδειξιμότητα και η αποφασιστικότητα των νέων σαν αυτές βοηθούν στην εξήγηση του λόγου που η Μογγολία παράγει κάποιους από τους πιο επιθυμητούς καλλιτέχνες τσίρκου στον κόσμο για μεγάλα ονόματα όπως το Cirque du Soleil και η Ringling Brothers. Αυτό, παρόλο που χρείαζεται ελάχιστη υποστήριξη από την κυβέρνηση και έλλειψη εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων. Το κτίριο του 83 ετών Σχολής Κυκλικής Κίρκου της Μογγολίας είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη όπου επαγγελματίες και φοιτητές μπορούν ακόμη να προετοιμαστούν.
“Όλοι θέλουν να μας έχουν σε όλο τον κόσμο, αλλά ακόμη και στην δική μας χώρα δεν μπορούμε να εκπαιδευτούμε όπως πρέπει”, είπε ο Gerelbaatar Yunden, πρώην ακροβάτης και διευθυντής τσίρκου που εκτιμά ότι αυτή τη στιγμή περίπου 1.300 Μογγόλοι καλλιτέχνες εργάζονται στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη.
Η ιστορία του πώς η Μογγολία, μια ήσυχα πληθυσμένη χώρα σχεδόν τόσο μεγάλη όσο το Άλασκα, τελείωσε να έχει τόσο πολύ ταλέντο και μετά κατέληξε να στέλνει τόσους πολλούς στο εξωτερικό, έχει τις αρχές της στο πρώην κρατικό τσίρκο της χώρας.
Αυτό το εγχώριο τσίρκο χρειαζόταν πολλούς εκπαιδευμένους ερμηνευτές. Αυτό όμως δεν ήταν η περίπτωση εδώ και χρόνια, και έτσι υπήρξε μια μετανάστευση, η οποία μέρος αυτής παραχωρήθηκε από την πώληση του τσίρκου σε έναν διάσημο Μογγόλο παλαιστή σουμό, ο οποίος κατέκτησε το πιο ιερό άθλημα της Ιαπωνίας αλλά απέτυχε να επαναφέρει την αγαπημένη παράδοση της Μογγολίας.
Αν και οι Μογγόλοι είχαν πρακτικά όλη τη δεξιότητα της στρέτσας για αιώνες – κυρίως για την απόλαυση της αριστοκρατίας – η ιδέα της συνδυασμένης πειθαρχίας με την μουσική, τούς κλόουν, τα ζώα και τους ακροβάτες υπό την ίδια στέγη δεν έκανε ρίζα μέχρι το 1931. Εκείνη την περίοδο μία ομάδα Ρώσων ερμηνευτών τσίρκου έκανε περιοδεία στη Μογγολία, τότε σαν δορυφορική κράτος της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι Μογγόλοι έμειναν τόσο συναρπασμένοι από τους Ρώσους που έστειλαν μαθητές στη Μόσχα για να μάθουν πώς να συνδυάσουν μια παρόμοια παράσταση. Όταν αυτοί οι μαθητές γύρισαν γίνανε η πρώτη Μογγολική παράσταση τσίρκου το 1940. Βρήκαν ένα σπίτι σε αυτήν που τώρα είναι η διατριβή Σχολή Κίρκου της Μογγολίας, ένα χαμηλό, στρογγυλό κτήριο που προοριζόταν να μοιάζει με ένα νομαδικό σκηνικό γνωστό ως ger.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, το 1971, η Ρουμανία, μια άλλη σοσιαλιστική χώρα, βοήθησε τη Μογγολία να χτίσει ένα σύγχρονο τσίρκο που θα μπορούσε να χωρέσει χιλιάδες περισσότερους ανθρώπους. Τη γαλάζια θόλο της έκτισε μόνος του τοποθετημένη στο συνηθισμένο κοιτάσμα της πόλης του Ουλάν Μπατόρ. Για μια αναπτυσσόμενη χώρα, το νέο τσίρκο ήταν το αποκορύφωμα της ψυχαγωγίας. Γενιές των Μογγόλων θα πηγαίναν στην παράσταση που είχε επιχειρηθεί από το κράτος κάθε χρόνο, εντυπωσιασμένοι από τα λαμπερά κοστούμια, την ορχήστρα και τα ακροβατικά κατορθώματα.
“Ο κόσμος το αγαπούσε επειδή ήταν μοντέρνα”, είπε ο Gerelbaatar, που θυμάται την παράσταση από το πιο παλιά το 1980. “Ήταν διαφορετικό από τις παραδοσιακές τέχνες. Ήταν κάτι φρέσκο”.
Η παράσταση βρέθηκε σε δυσχερείς καιρούς όταν η Μογγολία άρχισε να εκφυλίζει την κρατική οικονομία κατά την επανάσταση του 1990. Από την επόμενη δεκαετία, η κυβέρνηση δεν μπόρεσε πλέον να συντηρήσει το τσίρκο και άρχισε να αναζητάται αγοραστές.
Ένας από τους πιο διάσημους Μογγόλους εκείνη την εποχή ήταν ένας πρωτοπόρος του σουμό, με το όνομα Dagvadorj Dolgorsuren, γνωστότερος με το Ιαπωνικό επαγγελματικό όνομα του, Asashoryu. Μια κυρίαρχη δύναμη στο σουμό για τη μεγαλύτερη μέρος της δεκαετίας του 2000, ο Asashoryu θεωρείται επίσης το κατρακύλανε παιδί του αθλήματος και ήταν ο στόχος ξενόφοβης μεταχειρίσεως στην Ιαπωνία. Έσπαγε τον κανονισμό του σουμό με ένα χαμόγελο αφού
